Jak hurtownie farmaceutyczne zapobiegają fałszerstwom leków i suplementów?

W erze globalnej produkcji leków oraz suplementów diety zagrożenia fałszerstwami są coraz poważniejsze. Fałszywe produkty lecznicze mogą nie przynieść pożądanego efektu leczniczego, a nawet zaszkodzić zdrowiu pacjentów. Dlatego ważne jest, by trafiały do nich tylko sprawdzone leki.

Dowiedz się, jakie są metody prewencji fałszerstwom w hurtowniach farmaceutycznych?

 

Jak fałszuje się produkty lecznicze i suplementy?

Sfałszowane leki mogą posiadać nieodpowiednią ilość substancji czynnej lub ich nieprawidłowe proporcje. Często są produkowane przy użyciu zamienników gorszej jakości lub źle dobranych substancji pomocniczych. Sfałszowane leki i suplementy mogą też posiadać dodatki substancji niedopuszczonych do obrotu, a przez to – niebezpiecznych dla zdrowia pacjentów.

Główny Inspektorat Farmaceutyczny informuje, że najczęściej fałszowane są produkty wspomagające odchudzanie, na problemy z erekcją i hormony sterydowe. Coraz częściej fałszowane są również produkty antykoncepcyjne czy leki psychotropowe.

Zapobieganie fałszerstwom leków i suplementów – serializacja

Kluczową metodą walki z oszustwami na rynku wyrobów medycznych jest serializacja. Od 9 lutego 2019 r. producenci leków są zobowiązani umieszczać na opakowaniach leków dwa rodzaje zabezpieczeń: unikalny identyfikator (UI) oraz element uniemożliwiający naruszenie opakowania (ATD).

Unikalny identyfikator produktów leczniczych – UI

UI to identyfikator w postaci kodu 2D oraz informacji o danej serii produktu leczniczego, np. data ważności i kod produktu. Dzięki odpowiednim skanerom kod UI może zostać sczytany, np. w aptece. Wówczas farmaceuta ma możliwość sprawdzić, czy lek pochodzi z legalnego źródła.

Element uniemożliwiający naruszenie opakowania – ATD

ATD to element opakowania, umożliwiający stwierdzenie, czy lek został otworzony od czasu opuszczenia hurtowni. Dzięki temu wiadomo, czy zawartość opakowania nie uległa podmianie w trakcie transportu.

Zapobieganie fałszerstwom leków i suplementów – RFID

RFID (z angielskiego Radio-Frequency Identification) to technologia, która pozwala na identyfikację i śledzenie produktów leczniczych za pomocą fal radiowych. Składa się z dwóch elementów: etykiety/tagu RFID oraz czytnika. Etykieta to małe urządzenie, przechowujące unikalny numer identyfikacyjny. Można je odczytać za pomocą czytnika RFID, czyli urządzenia, które generuje sygnał radiowy.

Zastosowanie RFID w hurtowniach farmaceutycznych jest bardzo szerokie. Umożliwia m.in. śledzenie łańcucha dostaw, identyfikację produktów oraz zarządzanie stanami magazynowymi i datami ważności.

Dzięki temu RFID umożliwia hurtowniom zapobieganie fałszerstwom produktów leczniczych na każdym etapie dostaw. Chroni także przed wprowadzaniem na rynek leków i suplementów diety, które są przeterminowane.

Inne metody zapobiegania fałszerstwom leków i suplementów

Hurtownie farmaceutyczne mogą wykorzystać również tzw. tusze termochromiczne na opakowaniach. Są to atramenty, które pod wpływem temperatury zmieniają kolor. Dana reakcja jest trudna do podrobienia, co czyni ją skuteczną metodą w walce z fałszerstwami leków.

Na podobnej zasadzie działają także materiały luminescencyjne. Przy ich użyciu można pokryć opakowania specjalnymi wzorami. Są one widoczne dopiero pod światłem o konkretnej długości, dopasowanym do danego materiału.

Stosowane są również metody takie jak nalepki hologramowe czy mikrodruki, widoczne dopiero pod szkłem powiększającym. Umieszczenie ich przez hurtownię w danym miejscu utrudni fałszerstwo produktów leczniczych.

Sfałszowane leki i suplementy – konsekwencja dla pacjentów i hurtowni

Sfałszowane leki mogą mieć działanie zbyt mocne lub za słabe albo nie działać wcale. Zdarza się, że posiadają niedozwolone, szkodliwe dla zdrowia substancje czynne lub pomocnicze. W przypadku niektórych produktów leczniczych, jak np. produkty hormonalne czy leki psychotropowe, już jednorazowo przyjęty fałszywy lek może odbić się na zdrowiu!

Sfałszowane suplementy zdrowia zazwyczaj są produktami, które nie posiadają deklarowanej ilości danej substancji. Niektóre mogą mieć dodatek substancji leczniczej, który nie powinien się w nich znaleźć, np. celem wzmocnienia efektu działania. Przyjmowanie takich suplementów może mieć poważne konsekwencje zdrowotne.

Z tego powodu za fałszowanie leków grożą kary. Wprowadzanie na rynek sfałszowanych produktów lub substancji czynnych grozi karą grzywny, ograniczenia lub pozbawienia wolności do 5 lat.

Dlatego, prowadząc hurtownię farmaceutyczną, należy zadbać o to, by produkowane leki były jak najtrudniejsze do sfałszowania. Zabezpieczy to zdrowie pacjentów, a także samą hurtownię, kiedy ktoś będzie próbował fałszować dostarczane przez nią produkty.

Jak hurtownie farmaceutyczne zapobiegają fałszerstwom leków i suplementów? – podsumowanie

Sfałszowane produkty lecznicze i suplementy to produkty, zawierające mniejszą ilość substancji czynnej, nieprawidłowe ich proporcje lub nielegalne dodatki. Stanowią one poważne zagrożenie dla zdrowia pacjentów. W Polsce producenci leków zobowiązani są stosować metodę serializacji celem walki z fałszerstwami. Popularne są również techniki jak RFID czy mikrodruk na opakowaniach.